روایت چهارم: توکل نردبان تمام صفات
(معانی الاخبار ص260)
👈صفاتی که به پیامبر داده شده است، در اعلی درجۀ صفات قرار دارد.
👈اقسام اخلاص: اخلاق در عمل، اخلاق در محبت، اخلاص در معرفت
👈اخلاص در معرفت: حقیقت الله اکبر است (اللّهُ اکبرُ مِن أن یوصَف)
پیامبر اکرم، مثل اعلی
👈در مرتبه کمال اخلاق (کَمَالُ الإخلاصِ نفيُ الصِّفاتِ عَنهُ)، تمام صفات از خداوند نفی می شود زیرا «لَهُ المَثَلُ الأعلی» که از تمام اسماء و صفات بالاتر است.
👈صفات پیامبر و اهل بیت علیهم السلام هم مطلق ولی متقوم به خداوند است.
نردبانِ تمام صفاتِ «صبر»، «رضا» و «زهد»، توکل است.
👈رضا یعنی قلبت راضی باشد.
👈زهد یعنی دلت از هر چه غیر خداست کنده بشود «یُحِبُّ مَن یُحِبِّ خَالقُهُ»
👈توکل یعنی تسلیم شدن و تحویل دادن اراده به خدای متعال.
📃⚡️معرفی اهل‌بیت علیهم السلام به انبیاء و سماواتیان
👈نصرت و پیروزی در گرو توکل است.
👈نصرت و پیروزی خداوند، حضرت فاطمه علیها السلام است. («يَنْصُرُ مَنْ يَشاءُ» يَعْنِي نَصْرَ فَاطِمَةَ لِمُحِبِّيهَا).
📃⚡️اهل‌بیت علیهم السلام، محور توکّل
👈توکّل، توجّه به قدرت خدا است قدرتی که خداوند در عالم خلقت متجلّی کرده که همان قدرت فعلیۀ مطلق یعنی وجود مقدس امیر‌المؤمنین علیه السلام است. به عبارت دیگر: توکّل از بابِ امیر‌المؤمنین علیه السلام شروع می شود. در زیارت جامعۀ کبیره می خوانیم: «مَنْ أَرَادَ اللَّهَ بَدَأَ بِكُمْ وَ مَنْ وَحَّدَهُ قَبِلَ عَنْكُمْ».
👈هر‌کس قصد خدا کند باید به اهل‌بیت علیهم السلام توجه کند، راه دیگری ندارد. روش توکّل به خدا تنها همین روش است
روایت پنجم: ثمرۀ اتّکال بر حسن اختیار خدا
(تحف العقول ص234)
👈امام حسن مجتبی علیه السلام فرمودند: هر‌کس به حسن اختيار خدا براى او اعتماد كند، آرزو نمى‌كند كه در حالتى جز آنچه خدا برايش اختيار كرده باشد.
👈اگر حبّ نفس برای خدا باشد، به خدا و اهل بیت می رسیم، باطن حبّ نفس، این عبارت است: «أَنْفُسُکُمْ فِي النُّفُوسِ»، یعنی در باطن نفس نور اهل بیت علیهم السلام قرار دارد و آنها نور خداوند هستند.
👈این نفس، جلوۀ خداست و به خاطر خدا، حبّ نفس دارد، نه اینکه بخواهد در مقابل خدا بایستد، بلکه این نفسی که در مقابل خداست باید محو شود تا محبوب نفس را بشناسیم و محو در او باشیم.
👈خیر به وجود انسان نزدیک است ولی این انسان هست که مانع جریان خیر در وجودش می‌شود.